 |
| Pozostałości murów zamku w południowo-wschodniej części założenia, stan na 2009 r., fot. Barbara Potera. Na licencji: CC BY-NC-ND 3.0. |
Obiekt jest przykładem średniowiecznego zamku prywatnego pełniącego w XV w.ważną rolę w systemie obronnym ziem południowo-wschodnich Królestwa Polskiego.
Historia
Założenie zamkowe powstało na miejscu wczesnośredniowiecznego ruskiego grodziska funkcjonującego w XIII w., które otoczone było umocnieniami ziemnymi. Zamek został wzniesiony w drugiej poł. XIV w. z fundacji królewskiej Kazimierza Wielkiego w ramach akcji wzmacniania potencjału obronnego państwa w szerokiej strefie obszaru pogranicza polsko-węgierskiego na świeżo inkorporowanych do Królestwa Polskiego ziemiach Rusi Czerwonej. W 1389 r. zamek został przekazany przez króla Władysława Jagiełłę w ręce kasztelana lubelskiego Piotra Kmity i stanowił odtąd główny ośrodek dóbr sobieńskich Kmitów położonych w ziemi sanockiej. Zapewne w początkach XV w. rozbudowano wieżę bramną znajdującą się w zachodniej części założenia i wzniesiono wschodnie skrzydło zamku, gdzie zlokalizowane były budynki mieszkalne. Wiadomo, że w 1434 r. na terenie założenia funkcjonowała kaplica zamkowa. W XV w. zamek otoczony był obronnym murem obwodowym i był jeszcze użytkowany w pierwszej ćw. XVI w. Po wzniesieniu przez Kmitów zamku w Lesku i przeniesieniu tam głównej siedziby rodu, warownia sobieńska została opuszczona, popadając stopniowo w ruinę. Być może jedną z przyczyn opuszczenia zamku przez Kmitów było jego poważne uszkodzenie podczas najazdu wojsk węgierskich w 1474 r. W okresie od XVI do XIX w. pozostałości po zamku należały do magnackich rodzin Stadnickich, Ossolińskich, Mniszchów i Krasickich.
